ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημοσθένης, Κατά Αριστογείτονος Β, 25-27

 

οὕτω δ᾽ ἂν ἀκριβέστατα συνθεωρήσαιτε τὸ τοῖς κειμένοις νόμοις πείθεσθαι ἡλίκον ἀγαθόν ἐστιν, καὶ τὸ καταφρονεῖν καὶ τὸ μὴ πειθαρχεῖν αὐτοῖς ἡλίκον κακόν, εἰ τά τ᾽ ἐκ τῶν νόμων ἀγαθὰ χωρὶς καὶ τὰ διὰ τῆς παρανομίας συμβαίνοντα πρὸ ὀφθαλμῶν ὑμῖν αὐτοῖς ποιησάμενοι θεωρήσαιτε. Εὑρήσετε γὰρ τὴν μὲν τὰ τῆς μανίας καὶ ἀκρασίας καὶ πλεονεξίας, τοὺς δὲ τὰ τῆς φρονήσεως καὶ σωφροσύνης καὶ δικαιοσύνης ἔργα διαπραττομένους.

Δῆλον δέ· τῶν γὰρ πόλεων ταύτας ἄριστ᾽ οἰκουμένας ἴδοιμεν ἂν ἐν αἷς ἄριστοι νομοθέται γεγόνασιν· τὰ μὲν γὰρ ἐν τοῖς σώμασιν ἀρρωστήματα τοῖς τῶν ἰατρῶν εὑρήμασι καταπαύεται, τὰς δ᾽ ἐν ταῖς ψυχαῖς ἀγριότητας αἱ τῶν νομοθετῶν ἐξορίζουσι διάνοιαι. Ὅλως δ᾽ οὐδὲν οὔτε σεμνὸν οὔτε σπουδαῖον εὑρήσομεν ὃ μὴ νόμου κεκοινώνηκεν, ἐπεὶ καὶ τὸν ὅλον κόσμον καὶ τὰ θεῖα καὶ τὰς καλουμένας ὥρας νόμος καὶ τάξις, εἰ χρὴ τοῖς ὁρωμένοις πιστεύειν, διοικεῖν φαίνεται.

 ---------------------------------------------------------

συνθεωρῶ: συγχρόνως παρατηρώ

ἡλίκος: πόσο μεγάλος

χωρίς: χωριστά

θεωρῶ: εξετάζω

μανία: παραφροσύνη

ἀκρασία: ακολασία

διαπράττομαι: κατορθώνω

ἡ πόλις οἰκεῖται ἄριστα: η πόλη κυβερνάται άριστα

ὅλως: γενικά

σεμνός: σεβαστός, σημαντικός

κοινωνῶ: μετέχω

ὥρας: εποχές του έτους

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

Γ. 1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το κείμενο.

                                                                                               Μονάδες 20

Γ. 2. α. ὀφθαλμῶν, ὥρας: Να γράψετε τις πλάγιες πτώσεις του άλλου αριθμού από αυτόν που ο καθένας τύπος βρίσκεται.

Μονάδες 2,5

 

Γ. 2. β. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τους παρακάτω πίνακες, στα κενά των οποίων θα συμπληρώσετε τους τύπους που ζητούνται.

 

Επίρρημα

Θετικός

Συγκριτικός

Υπερθετικός

ἀκριβέστατα

 

Επίθετο

Θετικός

Συγκριτικός

Υπερθετικός

ἄριστοι

Μονάδες 2,5

 

Γ. 2. γ. εὑρήσομεν: Να γράψετε το β΄ και γ΄ πρόσωπο του ενικού και πληθυντικού αριθμού, στον αόριστο β΄ της ίδιας φωνής που είναι ο ρηματικός τύπος  και στον παθητικό αόριστο.

ὁρωμένοις: Να γράψετε την προστακτική του ίδιου χρόνου και του αορίστου β΄.

πείθεσθαι: Να γράψετε τον ίδιο τύπο σ’ όλους τους χρόνους.

Μονάδες 5

 

Γ. 3. α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

τοῖς νόμοις, ποιησάμενοι, νομοθέται, πιστεύειν, διοικεῖν

Μονάδες 5

Γ. 3. β. «οὕτω δ᾽ ἂν ἀκριβέστατα συνθεωρήσαιτε τὸ τοῖς κειμένοις νόμοις πείθεσθαι ἡλίκον ἀγαθόν ἐστιν».

Να μεταφέρετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο.

Μονάδες 5

Κούζας Ιωάννης