Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
Ακούμε συχνά για αλλοδαπούς συμμαθητές μας “ Ένα Ελληνάκι δεν θα το έκανε ποτέ αυτό”… και παινευόμαστε για το πνεύμα φιλοξενίας που μας διακρίνει ως φυλή. Έχουμε παράδοση εμείς σ’ αυτόν τον τομέα, η οποία ξεκινά μάλιστα από την αρχαιότητα. Δεν αμφισβητούμε αυτήν την παράδοση, διαπιστώνουμε όμως με θλίψη ότι οι πράξεις μας συχνά την απορρίπτουν.
Στα ελληνικά σχολεία φοιτούν πάνω από 100.000 αλλοδαποί μαθητές, ένας αριθμός που συνεχώς αυξάνεται. Απροετοίμαστη να υποδεχθεί τέτοιο κύμα προσφύγων, η πολιτεία προσπάθησε να στήσει διαπολιτισμική εκπαίδευση που θα σέβεται την ισοτιμία των πολιτισμών. Όμως, η νέα πραγματικότητα της πολυμορφίας, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα, κυρίως για τους ξένους μαθητές που πρέπει να προσαρμοστούν σε άγνωστο και πολλές φορές εχθρικό περιβάλλον.
Αυτοί οι μαθητές είναι αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν σημαντικές φυλετικές διακρίσεις, οι οποίες μεταφράζονται ως η αίσθηση υπεροχής των στοιχείων του οικείου έθνους και η περιφρόνηση των αντίστοιχων χαρακτηριστικών στοιχείων που συνθέτουν την ταυτότητα άλλων εθνών. Μεταφράζονται επίσης ως η άρνηση και η αδιαλλαξία να δεχθούμε οτιδήποτε που για εμάς είναι ξένο και άγνωστο.
Κύριοι εκφραστές αυτού του είδους διακρίσεων είναι οι γονείς, ακολουθούν οι καθηγητές και ελάχιστες εξαιρέσεις μαθητών. Γιατί τα παιδιά από τη φύση τους παραδέχονται τα πράγματα όπως είναι, πιο απρόθυμα να προσέξουν και πολύ περισσότερο να κρίνουν τις διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους -εκτός κι αν έχουν επηρεαστεί από τους μεγάλους. Αντίθετα, ορισμένοι γονείς ενοχλούνται από την παρουσία αλλοδαπών μαθητών, ζητώντας την απομάκρυνσή τους με το πρόσχημα τη φασαρία που προκαλούν, την αδυναμία προσαρμογής τους στο σχολικό περιβάλλον και γενικά τη διαφορετικότητά τους ως χαρακτήρες από τα παιδιά τους, τα ελληνόπουλα. Παρόμοιες απόψεις έχουν επίσης κάποιοι καθηγητές.
Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιούμε τους αλλοδαπούς μαθητές ως καταφύγιο για τη δική μας ανεπάρκεια. Σύμφωνα με μαρτυρίες πολλών καθηγητών, οι αλλοδαποί μαθητές σπάνια προξενούν προβλήματα, ιδίως όταν τους δίνουμε το σεβασμό που τους αξίζει. Εάν κάποιες φορές παρουσιάζουν απροσάρμοστη συμπεριφορά οφείλεται στη δική μας άρνηση να τους εντάξουμε στο σχολικό περιβάλλον και να τους βοηθήσουμε να προσαρμοστούν ομαλότερα. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση δε γνωρίζει σύνορα και δε δίνεται μόνο σε προνομιούχους. Κάθε παιδί δικαιούται ίσες ευκαιρίες στη ζωή. Ας μην το αποκλείσουμε από τη γνώση, την εξέλιξη, το ευτυχισμένο παρόν και το ελπιδοφόρο μέλλον, επειδή απλά γεννήθηκε κάπου αλλού…
Εξάλλου, οι διακρίσεις θεωρούνται καταφύγιο για τη δική μας αδυναμία και άγνοια. Την παραδοχή και την κατανόηση την περιμένουμε μόνο από τους δυνατούς. Εσείς έχετε τη δύναμη;
Στεφανία Αρβανίτη, μαθήτρια.
Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.
(μονάδες 25)
Β.1. Να αναφέρετε τρεις λόγους -όπως φαίνονται από το κείμενο- για τους οποίους οι γονείς ζητούν την απομάκρυνση των αλλοδαπών μαθητών από το σχολείο.
(μονάδες 10)
Β. 2. Δομή 5ης παραγράφου. Δομικά μέρη παραγράφου.
(μονάδες 5)
Β. 3. Να δώσετε τα συνώνυμα των έντονα σημειωμένων λέξεων και τα αντώνυμα των υπογραμμισμένων λέξεων.
(μονάδες 10)
Β. 4. Να μετατρέψετε τη σύνταξη των παρακάτω προτάσεων από ενεργητική σε παθητική και το αντίστροφο.
1. Οι διακρίσεις θεωρούνται καταφύγιο για τη δική μας αδυναμία και άγνοια.
2. Οι αλλοδαποί μαθητές σπάνια προξενούν προβλήματα.
3. Η νέα πραγματικότητα της πολυμορφίας δημιουργεί σημαντικά προβλήματα.
4. Δεν αμφισβητούμε αυτήν την παράδοση
(μονάδες 10)
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Ως μαθητές καλείστε να συμμετάσχετε σε συνέδριο του σχολείου σας με γενικό θέμα: «Ρατσισμός στη σχολική κοινότητα». Να ετοιμάσετε μία εισήγηση 400-450 λέξεων, στην οποία θα περιγράφετε τις εκφάνσεις του φαινομένου εντός του σχολείου και θα προτείνετε δράσεις που θα αναλάβει η ίδια η σχολική κοινότητα για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
(μονάδες 40)
Μηλιάδου Αλεξάνδρα, Φιλόλογος Λ.Τ. Μεταξάδων