Ελληνική γλώσσα: Ξένες λέξεις που έχουν αντικαταστήσει τις ελληνικές
Γράφει η: Κατερίνα Βενιέρη
Η Ελληνική γλώσσα μαζί με την Κινέζικη είναι οι μόνες με συνεχή παρουσία από τους ίδιους τους λαούς τους και στον ίδιο χώρο εδώ και περίπου 4.000 χρόνια.
Συνεπώς, τα Ελληνικά είναι μία εκ των δύο αρχαιοτέρων γλωσσών σε ολόκληρο τον κόσμο και η αρχαιότερη στην Ευρώπη.
Όπως έχει δηλώσει ο διάσημος Ισπανός Γλωσσολόγος, Francisco Adrados, «Όλες οι γλώσσες θεωρούνται κρυφοελληνικές με πλούσια δάνεια από τη μητέρα των γλωσσών, την Ελληνική».
Στο πέρασμα των χρόνων η Ελληνική γλώσσα έχει δεχθεί δυστυχώς αρκετά πλήγματα. Το μεγαλύτερο πλήγμα, και η γλώσσα αλλά και ο λαός μας γενικότερα, δέχτηκε κατά την Εποχή της Τουρκοκρατίας.
Δεν είναι βέβαια μόνο οι Οθωμανοί, που επηρέασαν τη γλώσσα μας – και όχι μόνο τη γλώσσα ασφαλώς – αλλά και αρκετοί άλλοι κατακτητές, όπως οι Φράγκοι, οι Ενετοί και οι Άραβες.
Τα «χτυπήματα» στη γλώσσα μας συνεχίστηκαν και το 1976 με την καθιέρωση της Δημοτικής Γλώσσας και αρκετά αργότερα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και την παγκοσμιοποίηση, έφεραν ή και δημιούργησαν πολλές νέες λέξεις στη γλώσσα μας, οι οποίες με τη σειρά τους αντικατέστησαν τις αντίστοιχες ελληνικές λέξεις.
Ας δούμε λοιπόν μερικές από τις λέξεις αυτές, που δεν τις χρησιμοποιούμε τόσο πολύ πια στα Ελληνικά.
Στα παραδείγματα από κάτω θα βρείτε 10 αγγλικές, 10 γαλλικές και 30 τουρκικές λέξεις με τις αντίστοιχες ελληνικές λέξεις (οι περισσότερες ελληνικές ερμηνείες είναι από το Λεξικό Τριανταφυλλίδη).
Από την αγγλική γλώσσα
- Σκρινσοτ (Screenshot) οθονογραφία, στιγμιότυπο οθόνης
- Γκλίτερ (Glitter) χρυσόσκονη
- Παζλ (Puzzle) γρίφος
- Γκλάμουρ (Glamour) αίγλη, μεγαλείο
- Πρότζεκτ (Project) εργασία, ερευνητικό σχέδιο
- Ίντερνετ (Ιnternet) διαδίκτυο
- Μπάσκετ (Basketball) καλαθοσφαίριση
- Μπρέικ (Break) διακοπή, διάλειμμα
- Σέλφι (Selfie) αυτοφωτογραφία
- Σόπινγκ (Shopping) ψώνια, αγορές
Από τη γαλλική γλώσσα
- Μοντάζ (Montage) συνδυασμός, προσαρμογή
- Μπουτίκ (Boutique) κατάστημα ρούχων
- Ντοκιμαντέρ (Documentaire) ταινία έρευνας (Λεξικό Τριανταφυλλίδη)
- Ασανσέρ (Ascenceur) ανελκυστήρας
- Σουξέ (Succès ) επιτυχία
- Αμπραγιάζ (Embrayage) συμπλέκτης
- Παρπριζ (pare-brise) ανεμοθώρακας
- Ραντεβού (Rendez-vous) συνάντηση
- Σακ βουαγιάζ (sac de voyage) τσάντα ταξιδιού
- Σκαμπό (Escabeau) σκαμνί
Από την τουρκική γλώσσα (δυστυχώς η επιρροή είναι η μεγαλύτερη)
- Γιακάς (περιλαίμιο)
- Γιαπί (οικοδομή)
- Γιαρμάς (ροδάκινο)
- Γλέντι (διασκέδαση)
- Γούρι (τύχη)
- Εργένης (άγαμος)
- Καΐκι (βάρκα)
- Καρπούζι (υδροπέπων)
- Κατσίκα (ερίφι-γίδα)
- Καφάσι (κιβώτιο)
- Κοτζάμ (τεράστιος-πελώριος)
- Κουμπαράς (δοχείο χρημάτων)
- Κουσούρι (ελάττωμα-μειονέκτημα)
- Μανάβης (οπωροπώλης)
- Μεζές (ορεκτικά)
- Μπακάλης (παντοπώλης)
- Μπογιά (βαφή-χρώμα)
- Μπούτι (μηρός)
- Ντουλάπα (ιματιοθήκη)
- Ρουσφέτι (χαριστική εξυπηρέτηση)
- Ταβάνι (οροφή)
- Τασάκι (σταχτοδοχείο)
- Τεμπέλης (οκνηρός-ακαμάτης)
- Τζάμι (υαλοπίνακας-γυαλί)
- Τζάμπα (δωρεάν)
- Τσομπάνης (βοσκός-ποιμένας)
- Φλιτζάνι (κύπελλο)
- Φουντούκι (λεπτοκάρυο-λεφτόκαρο)
- Φρατζόλα (ψωμί)
- Χαλί (τάπητας)
Μερικές από τις παραπάνω λέξεις χρησιμοποιούνται ήδη εδώ και πάρα πολλά χρόνια, γεγονός που το καθιστά ακόμα πιο δύσκολο το να βγουν από το καθημερινό μας λεξιλόγιο.
Είναι όμως πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε το πόσο μεγάλη είναι η επιρροή, που έχει δεχθεί η γλώσσα μας.
Η Ελληνική γλώσσα έχει, κατά κάποιον τρόπο, διαμορφώσει τις Επιστήμες, τις άλλες γλώσσες και ίσως ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Να είμαστε περήφανοι λοιπόν που τη γνωρίζουμε και τη μιλούμε και να προσπαθούμε να τη διατηρήσουμε και να τη μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές όσο πιο αλώβητη μπορούμε!
Δημοσιευμένο στις 02-02-2021 στο https://www.grland.info/elliniki-glossa-ksenes-lekseis-pou-echoun-antikatastisei-tis-ellinikes/