Πλάτων, Μένων. Η υπόθεση του διαλόγου

 

Πρόσωπα:

  • Σωκράτης
  • Μένων, σοφιστής
  • Παις Μένωνος
  • Άνυτος

 

Ο διάλογος Μένων έχει ως θέμα εξέτασης την αρετή και ανήκει στους «πειραστικούς», δηλαδή στους διαλόγους στους οποίους το θέμα εξετάζεται δοκιμαστικά.

«ἔχεις μοι εἰπεῖν, ὦ Σώκρατες, ἆρα διδακτὸν ἡ ἀρετή; ἢ οὐ διδακτὸν ἀλλ᾽ ἀσκητόν; ἢ οὔτε ἀσκητὸν οὔτε μαθητόν, ἀλλὰ φύσει παραγίγνεται τοῖς ἀνθρώποις ἢ ἄλλῳ τινὶ τρόπῳ;».

Ο Σωκράτης ακολουθώντας την τακτική των ερωτήσεων και την προσποίηση της άγνοιας ρωτά τον Μένωνα:

«ἀπόκριναι τοίνυν πάλιν ἐξ ἀρχῆς: τί φῂς ἀρετὴν εἶναι καὶ σὺ καὶ ὁ ἑταῖρός σου;».

Η δυσκολία στην οποία βρίσκεται ο συνομιλητής του φαίνεται από την απάντησή του, που αποτελεί μια αντίδραση στη μέθοδο του Σωκράτη, που τον οδήγησε δύο φορές να αναιρέσει τους ορισμούς της αρετής:

«ὦ Σώκρατες, ἤκουον μὲν ἔγωγε πρὶν καὶ συγγενέσθαι σοι ὅτι σὺ οὐδὲν ἄλλο ἢ αὐτός τε ἀπορεῖς καὶ τοὺς ἄλλους ποιεῖς ἀπορεῖν...».